از چهارزبر تا سوباشی روایت ۱۹ شهید پدافند هوایی ارتش

صبح روز دوشنبه سوم مرداد سال 67 منافقین عملیات خود را آغاز کردند و از مرز قصر شیرین وارد خاک ایران شدند و تا شب به اسلام آباد رسیدند، روزچهارم مرداد حرکت منافقین به سمت کرمانشاه آغاز شد و نهایتا در سی و چهار کیلومتری کرمانشاه و در تنگه چهار زبر منافقین در کمین نیرو های ارتش و سپاه گرفتار شدند.
عملیات مرصاد با فرماندهی  شهید سپهبد علی صیاد شیرازی برای مقابله با منافقین برنامه ریزی و با "رمز یا صاحب الزمان(ع) ادرکنی" آغاز می شود، در ابتداراه نفوذ دشمن درتنگه چهارزبر بسته می‌شود، هوانیروز ارتش با سلاح‌های ضدتانک ستون زرهی منافقین را مورد هجوم قرار می دهد و با هلی برن نیروبه پشت نیروهای منافقین ارتباط آنها را قطع و محاصره شان می کنند،نیروی هوایی ارتش ستون های منافقین را بمباران می‌کند و در پایان نیروی های زمینی ارتش و سپاه هم باقیمانده آنها را از بین می‌برند و اسیر می‌کنند.
اما هوانیروز ارتش چگونه توانست بدون وجود هواگردهای متخاصم دشمن بعثی به ستون های زرهی مزدوران منافق یورش برد؟این سوالی است که مرور حماسه سایت رادار سوباشی می تواند پاسخی به آن باشد.
سایت راداری سوباشی در ارتفاعات روستایی با همین نام از توابع شهرستان کبودراهنگ در استان همدان قراردارد، موقعیت راهبردی این سایت در طول جنگ تحمیلی به نحوی بود که اعلام و ضعیت خطر قرمز و سفید 13 استان از جمله استانهای تهران،اصفهان و قم توسط این سایت راداری انجام می شد،هدایت تیز پروازان نیروی هوایی برای حمله به مواضع دشمن و درگیری با هواپیما های مهاجم، هدایت و کنترل صحنه نبرد هوایی و مدیریت ایجاد برتری هوایی در طول جنگ تحمیلی و کنترل آتش سامانه های پدافند هوایی با این سایت راداری حساس بود تا جایی که ژنرال سعید شعبان فرمانده وقت نیروی هوایی عراق در مصاحبه با رادیو بغداد با عصبانیت می گوید:"اگر خلبانان عراقی نتوانند سایت راداری سوباشی را هدف قرار دهند افتخار نابودی آن باید نصیب خودم شود".
تا این بخش از جنگ تحمیلی سایت رادار سوباشی 157 بار مورد حمله هواپیما های دشمن قرار گرفته و در روز چهارم مرداد سال 1367 اصابت موشک هواپیماهای دشمن باعث مجروح شدن تعدادی از کارکنان شده است،اما تحرک هواپیماها و بالگرد های دشمن برای حمایت از نیرو های منافقین باعث شده است تا کارکنان مجروح سایت هم برای کمک به همکاران خود در اتاق عملیات حاضر شوند و در جایی که حداکثر 8 نفر باید حضور داشته باشند 19 نفر برای مدیریت صحنه نبرد هوایی حاضر شوند.
یکی از وظایف پدافند هوایی حداکثری کردن کارایی نیروهای خودی از طریق ممکن ساختن انجام عملیات توسط نیروهای زمینی ،هوایی یا دریایی و ایجاد کنترل بر هوا و فضا و پوشش حداکثری پدافند هوایی است تا آزادی عمل برای عملیات نیروهای خودی با حداقل محدودیت فراهم باشد، به زبان ساده‌تر وظیفه پدافند هوایی است تا با مدیریت صحنه نبرد در آسمان، هوا و فضا را برای دشمن ناامن و برای نیروهای خودی امن نماید.
در بخش پیشین اشاره شد که هوانیروز ارتش به ستون های زرهی دشمن حمله کرد و با هلی برن نیروها ارتباط منافقین با عقبه شان را قطع کرد، این یعنی آسمان منطقه با  تدبیر پدافند هوایی و با رشادت کارکنان سایت راداری سوباشی برای دشمن نا امن است و هواگرد های دشمن از ترس رویارویی با پدافند هوایی آسمان منطقه را ترک کردند به نحوی که بالگردهای هوانیروز با فراغ بال به ستونهای زرهی دشمن یورش می برد.
 مورد اصابت قرار گرفتن ۱۴ فروند ازهواپیماهای دشمن بعثی فقط درعملیات مرصاد یکی از شاهکارهای افسران پدافند هوایی حاضر در سایت راداری سوباشی بود که باعث شد هواگرد های دشمن جرات پشتیبانی نزدیک از نیروهای منافقین را به خود راه ندهند.
 شکست راهبردی نیروی هوایی عراق در قائله منافقین و از دست دادن برتری هوایی در این عملیات و در طول دوران دفاع مقدس باعث می‌شود تا هواپیماهای عراقی تمام تلاش خود را برای از بین بردن این سایت راداری انجام دهند وبا استفاده از موشک لیزری از فاصله دور سایت رادار سوباشی را مورد اصابت قرار دهند.
19 نفراز کارکنان پدافند هوایی ارتش در حالی که تعدادی از آنها وظیفه سازمانی برای حضور نداشتند و می دانستند تهدید هواپیماهای دشمن قطعی است، به ندای درونی خود پاسخ گفتند و برای ایستادگی در برابر دشمن در کنار یکدیگر در اتاق عملیات سایت حاضر شدند تا دشمن را در آخرین اقدام خود ناکام کنند، اصابت موشک به اتاق عملیات سایت راداری سوباشی باعث شهادت تعدادی از مجرب ترین کارکنان پدافند هوایی شد که در کنار تخصص و تجربه، تعهد و ایمان را معنا بخشیدند.
امروز سایت رادار سوباشی در غرب کشور با قدرت به  انجام ماموریت می‌پردازد وپنجم مرداد یادآور حماسه عاشورایی ۱۹ شهید پدافند هوایی ارتش است که شهادت را انتخاب کردند تا از ایران اسلامی حراست کنند.
  
اسامی شهدای گرانقدر سایت سوباشی:

در اواخر تیر ماه سال 1367با صدور اطلاعیه حضرت امام خمینی(ره)مبنی بر پذیرش قطعنامه 598این باور در ارتش بعث عراق به وجود آمده بود که اوضاع به نفع نیروهای مخالف جمهوری اسلامی ایران تغییر کرده است، بر این اساس ارتش عراق اقدامات نظامی گسترده ای در منطقه جنوب،غرب و شمالغرب کشور انجام داد و با تخلیه منطقه قصر شیرین،با پشتیبانی هوایی و توپخانه مزدوران منافق را را در یک ستون شبه نظامی به داخل ایران گسیل کردند.

ردیف	درجه	نام	نشان	ردیف	درجه	نام	نشان
1	سرهنگ2	رجبعلی	جودکی	11	ستواندوم	علیرضا	بهرامی روشن
2	سرهنگ2	اسدالله	زمانی	12	ستواندوم	علی نقی	فخرالدین
3	سرهنگ2	مهدی	عسکری	13	ستواندوم	حسنعلی	مهدی برازنده
4	سرهنگ2	نظام	علی ملکی	14	ستواندوم	حسن	یوسفی صفت
5	سرگرد	فرهاد	دستنبو	15	ستوانسوم	محمدعلی	جوینده مهر
6	سرگرد	پرویز	منصورعلی	16	ستوانسوم	حسن	مسعودی خرم
7	سرگرد	اکبر	کوهی ورامینی	17	ستوانسوم	محمدرضا	مومنی
8	سرگرد	پرویز	نادری	18	ستوانسوم	طهماسب	جامه شورانی
9	سروان	رضا	اقبالپور	19	استواردوم	خسرو	پناهی
10	ستوانیکم	علی	حسین زارعی

 
 











نویسنده: سرگرد سعید تیبا
منابع:
فایل صوتی مصاحبه با سرتیپ براتعلی غلامی فرمانده اسبق پدافند هوایی ارتش
کتاب اطلس نبرد های ماندگار،سرهنگ پیاده ستاد مجتبی جعفری،انتشارات سوره سبز 1389
مقاله اصول و مولفه های پدافند هوایی، سرهنگ پدافند هوایی فرامرز روح افزا
مقاله بررسی حماسه عاشورایی دلیر مردان پدافند هوایی در سایت رادار سوباشی،سرهنگ2 پدافند هوایی رضا جهانفر