درباره نشخوار ذهنی چیست؟..

 نشخوار ذهنی به فکر کردن بیش از حد به اتفاقات گذشته، حال یا آینده به همراه قضاوت کردن خود یا تجزیه و تحلیل بی فایده گفته می‌شود. 

تمامی انسان‌ها در زمان‌های مختلفی از زندگی با نشخوار ذهنی روبرو می‌شوند اما در صورتی که این اتفاق هرروز و برای مدت طولانی تکرار شود موجب اختلالات روانی و مشکلات بسیاری می‌شود.

نشخوار ذهنی چیست؟

نشخوار ذهنی فرایندی است که در طی آن افکار مزاحم و اغلب منفی به ذهن فرد حمله می‌کنند. این اتفاق ممکن است به دلایل مختلفی بیفتد اما بیشتر مواقع به عنوان پاسخی برای کاهش اضطراب و استرس به کار می‌رود اما نتیجه آن برعکس است. چرا که نشخوار ذهنی با افکار منطقی و هدفمند تفاوت‌هایی دارد و در آن فرد بیشتر به قضاوت خود یا دیگران و مکالمه‌های درونی می‌پردازد که با طرح پرسش‌های چرایی مانند «چرا این بلا سر من آمد»، «چرا در آن زمان واکنش مناسبی نشان ندادم»، «چرا او چنین واکنشی نشان داد» و... همراه است.

طرح چنین پرسش‌هایی نه تنها شما را به راه حل نزدیک نمی‌کند بلکه وقتی برای رسیدن به جواب تلاش می‌کنید به پاسخ قانع کننده‌ای نمی‌رسید که باعث درماندگی،‌ کلافه شدن یا اضطراب بیشتری می‌شود یا به این نتیجه می‌رسید که مقصر آن خودتان هستید. همچنین باعث تمرکز ذهن بر روی اتفاقات منفی شده و فرد گذشته را تلخ‌تر، حال را تاریک‌تر و آینده را ناامیدانه‌تر می‌بیند.

رابطه‌های فردی بستری مناسب برای رشد نشخوار ذهنی هستند و به همین دلیل بانوان (که به روابط خود بیشتر اهمیت می‌دهند) بیشتر دچار نشخوار ذهنی می‌شوند. معمولا روابط تقریبا گنگ هستند و شما هیچ‌گاه نمی‌توانید از احساس یا نظرات دیگران اطمینان حاصل کنید. 

در فرایند نشخوار ذهنی افکار منفی که در ناخودآگاه ذهن وجود دارند، مانند تجارب تلخ گذشته یا شکست‌ها و بحث‌ها و... باعث ایجاد فکرهای منفی و طرح پرسش‌ها، قضاوت کردن یا دیگر امور بی تاثیر در جهت حل مشکل می‌شوند اما وقتی افراد موفق نمی‌شوند سعی می‌کنند دوباره صورت مسئله را پاک کنند. بدین ترتیب افکار به بخش ناخوداگاه ذهن فرستاده می‌شوند و این چرخه تکرار می‌شود. جهت آشنایی با تاثیرات، دلایل و درمان نشخوار ذهنی در ادامه همراه ما باشید.

تاثیرات نشخوار ذهنی

نشخوار ذهنی یک اختلال روانی محسوب نمی‌شود اما در صورت کنترل نشدن، میتواند تاثیرات منفی بسیاری بر روی زندگی افراد داشته باشد. برخی از مشکلاتی که ممکن است به دلیل نشخوار ذهنی اتفاق بیفتند عبارتند از:

• اضطراب

نشخوار ذهنی پاسخی به مشکلات و اضطراب‌هاست اما چون این افکار ناکارآمد هستند و حل مسئله را همراه ندارند بیشتر باعث بروز اختلالاتی مانند اضطراب می‌شوند. نشخوار ذهنی می‌تواند فکر کردن بیش از حد به تجربیات آزاردهنده گذشته، مسائل زمان حال یا استرس و نگرانی آینده باشد. به همین دلیل مشکلات بسیاری از جمله اضطراب ایجاد می‌شوند شود. توجه کنید اضطراب نیز زمینه‌ساز بیماری‌های دیگری می‌شود.

• دور شدن از حل مسئله

هنگامی که بیشترین تمرکز خود را روی قضاوت خود و افکارمان باشد یا مدام به دنبال دلیل اتفاقات بگردیم دیگر وقتی برای طرح راه‌حل مشکلات نمی‌ماند. البته منظور ما این نیست که دلیل اتفاقات اصلا مهم نیستند اما در نشخوار ذهنی به طور وسواس گونه‌ای تمرکز افراد بر روی بعد منفی اتفاقات و دلایل آنهاست که باعث از دست دادن مهارت حل مسائل می‌شود.

• افسردگی

همانطور که گفته شود با وجود اینکه نشخوار ذهنی اختلال روانی به حساب نمی‌آید، اما ممکن است باعث بوجود آمدن اختلالات روانی و روان‌تنی شود. از جمله این اختلالات دچار شدن به افسردگی است که به دلیل درماندگی ناشی از پیدا نکردن جواب، تمرکز بر روی اتفاقات منفی گذشته، نگرش منفی نسبت به زمان حال و... اتفاق می‌افتد.